Έχοντας ιδρυθεί το Νοέμβριο του 2018, ο Σύλλογος Κωνσταντινουπολιτών Ηνωμένου Βασιλείου αποτελεί έναν πυρήνα διατήρησης και προβολής της πλούσιας ιστορίας και του πολιτισμού των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης, της Ίμβρου και της Τενέδου.
Οι δράσεις του συμβάλλουν στην προσπάθεια να παραμείνει ζωντανή η πολιτιστική κληρονομιά μιας πόλης που σημάδεψε ανεξίτηλα την ιστορία του Ελληνισμού.
Το Hellenic Post συνομίλησε με τον πρόεδρο του Συλλόγου Κωνσταντινουπολιτών Ηνωμένου Βασιλείου, Πάνο Αναγνωστόπουλο, για την ιστορία, τη δραστηριότητα και τους στόχους του Συλλόγου.

– Ας ξεκινήσουμε με την ιστορία και τους στόχους του Συλλόγου.
Ο σύλλογός μας ιδρύθηκε το 2018 από Κωνσταντινουπολίτες που ζουν στο Λονδίνο ή από τα παιδιά τους. Είμαστε υπό την αιγίδα της Οικουμενικής Ομοσπονδίας Κωνσταντινουπολιτών, γνωστής και με το ακρωνύμιο Οι.Ομ.Κω..
Η Ομοσπονδία συνδέει συλλόγους όπως ο δικός μας, που βρίσκεται στο Ηνωμένο Βασίλειο, με άλλους Κωνσταντινουπολίτικους συλλόγους σε διάφορες χώρες της Ευρώπης, αλλά και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Όλοι μαζί οργανώνουμε συναντήσεις υπό την αιγίδα της Ομοσπονδίας, όπου ανταλλάσσουμε απόψεις σχετικά με θέματα που αφορούν την Κωνσταντινούπολη και τον Ελληνισμό της.
Όπως υποδηλώνει και το όνομά μας, απευθυνόμαστε σε όσους είτε έχουν γεννηθεί στην Κωνσταντινούπολη, είτε οι γονείς ή οι συγγενείς τους προέρχονται από εκεί, είτε απλώς την αγαπούν και νοιάζονται για αυτήν.
Στόχος μας είναι να καλωσορίσουμε όποιον επιθυμεί να γίνει μέλος μας, αλλά και όσους, χωρίς να εγγραφούν, θέλουν να μας υποστηρίξουν ως φίλοι. Τους ενημερώνουμε με newsletters και τους προσκαλούμε να παρευρίσκονται στις εκδηλώσεις μας, όποτε έχουν τη δυνατότητα.
Ένα από τα βασικά μας οράματα είναι η προβολή της ιστορίας της Κωνσταντινούπολης και η διατήρηση της σημασίας της στον Ελληνισμό. Θέλουμε να μοιραστούμε με τον κόσμο τι σημαίνει η Πόλη, ποια είναι η ιστορία της και γιατί αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής ταυτότητας.
Όπως ίσως γνωρίζετε, η ελληνική μειονότητα στην Κωνσταντινούπολη έχει μειωθεί δραματικά, ενώ τη δεκαετία του ’50 αριθμούσε περίπου 125.000 άτομα.
Το θέμα δεν είναι μόνο ο μειωμένος αριθμός των ατόμων που έχουν απομείνει, αλλά και η τύχη της τεράστιας περιουσίας η οποία περιλαμβάνει ιδρύματα, εκκλησίες, σχολεία, ακόμα και ένα νοσοκομείο.
Οι περιουσίες αυτές χρειάζονται φροντίδα και διαχείριση, καθώς το μεγαλύτερο μέρος των ανθρώπων που παραμένουν στην Πόλη είναι ηλικιωμένοι, άνω των 60 ετών. Το ερώτημα που προκύπτει είναι ποιο θα είναι το μέλλον αυτής της μειονότητας και της πολιτιστικής της κληρονομιάς.
Η Οικουμενική Ομοσπονδία Κωνσταντινουπολιτών καταβάλλει προσπάθειες για την ενίσχυση της μειονότητας, διερευνώντας την πιθανότητα επαναπατρισμού νέων ανθρώπων, όπως τα παιδιά ή τα εγγόνια όσων έφυγαν. Ωστόσο, αυτό το εγχείρημα απαιτεί υποδομές: οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να βρουν εργασία, να μάθουν τη γλώσσα, να αποκτήσουν τις απαραίτητες άδειες και να διασφαλιστεί η νομιμότητα σε συνεργασία με τις αρχές Ελλάδας και Τουρκίας.
Οι πολιτικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών είναι συχνά ασταθείς, κάτι που καθιστά τις πρωτοβουλίες αυτές ακόμα πιο περίπλοκες. Παρόλα αυτά, η προσπάθεια συνεχίζεται, με στόχο τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και την ενίσχυση της ελληνικής παρουσίας στην Κωνσταντινούπολη.

– Τι είδους εκδηλώσεις διοργανώνει ο Σύλλογος;
Κάνουμε διάφορες εκδηλώσεις, συνήθως τέσσερις-πέντε το χρόνο. Ξεκινάμε το χρόνο μας με την παραδοσιακή κοπή της βασιλόπιτας. Στη συνέχεια κάνουμε κάτι για τις απόκριες και μετά ξεκινάμε τις ομιλίες.
Για παράδειγμα, την περασμένη χρονιά διοργανώσαμε μια εκδήλωση αφιερωμένη στα Σεπτεμβριανά του 1955, με μια ομιλία μιας ιστορικού και την προβολή ενός ντοκιμαντέρ. Στόχος μας ήταν να ενημερώσουμε, ιδιαίτερα τη νεότερη γενιά, για ένα σημαντικό κομμάτι της ιστορίας μας που συχνά παραβλέπεται. Η ανταπόκριση του κόσμου ήταν ενθαρρυντική, καθώς πολλοί παραδέχτηκαν ότι είχαν μάθει πολλά νέα πράγματα.
Ως σύλλογος, είμαστε μέλος του Hellenic Centre και διοργανώνουμε τις εκδηλώσεις μας κυρίως εκεί, αξιοποιώντας τις αίθουσές του. Ωστόσο, ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε εκδήλωσης, εξετάζουμε και άλλους χώρους. Ο στόχος μας είναι να προσεγγίσουμε τη νεότερη γενιά και να τη συμπεριλάβουμε στις δραστηριότητές μας.
Η οργάνωση εκδηλώσεων απαιτεί αρκετή προσπάθεια. Χρειάζεται προγραμματισμός, οικονομική διαχείριση και συχνά η πρόσκληση ομιλητών από την Ελλάδα, κάτι που συνεπάγεται κόστος. Ωστόσο, είμαστε τυχεροί που ζούμε σε μια χώρα όπου υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για την ελληνική ιστορία και τον πολιτισμό. Πολλοί άνθρωποι, Έλληνες και Άγγλοι, είναι πρόθυμοι να συμμετάσχουν σε τέτοιες εκδηλώσεις. Για παράδειγμα, πέρυσι συνεργαστήκαμε με το Anglo-Hellenic Society για μια εκδήλωση στο University College, με θέμα τον Ελευθέριο Βενιζέλο και την ανταλλαγή πληθυσμών. Εκδηλώσεις σαν και αυτές είναι σημαντικές, καθώς μας δίνουν την ευκαιρία να μοιραστούμε την ιστορία μας με τους ντόπιους και να τους βοηθήσουμε να κατανοήσουν καλύτερα τις ρίζες μας.
Είναι ωραίο να κάνουμε τέτοιες εκδηλώσεις γιατί έτσι δίνουμε την ευκαιρία και στους ντόπιους να μάθουν περισσότερα για την ιστορία μας. Εγώ, για παράδειγμα, γεννήθηκα στην Κωνσταντινούπολη και ήρθα στην Αγγλία στα 15 μου. Πολλοί με ρωτούσαν από πού είμαι. Όταν τους έλεγα Έλληνας της Κωνσταντινούπολης δεν το κατανοούσαν πλήρως.
– Έχετε εικόνα σχετικά με το πόσοι Κωνσταντινουπολίτες βρίσκονται στο Ηνωμένο Βασίλειο και πότε ξεκίνησαν να έρχονται;
Είναι δύσκολο να προσδιορίσουμε με ακρίβεια τον αριθμό των Κωνσταντινουπολιτών που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς οι μετακινήσεις τους εδώ και δεκαετίες ήταν σταδιακές και σε κύματα.
Ξέρουμε ότι πολλοί ήρθαν μετά τα Σεπτεμβριανά του 1955, τις απελάσεις της δεκαετίας του ’60 και την τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974.
Είναι διασκορπισμένοι σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο, από το Λονδίνο μέχρι την Ουαλία και τη Σκωτία.
Για να τους εντοπίσουμε, συχνά συνεργαζόμαστε με τις εκκλησίες, καθώς πολλές οικογένειες Κωνσταντινουπολιτών έχουν κάποια θρησκευτική συναναστροφή. Έτσι, προσπαθούμε να τους ενημερώνουμε για τις δραστηριότητές μας και να τους προσκαλούμε στις εκδηλώσεις μας.
– Κλείνοντας, θα θέλαμε να μας πείτε πώς μπορούν οι αναγνώστριες και οι αναγνώστες μας να μάθουν περισσότερα για το Σύλλογο καθώς και για τυχόν μελλοντικές εκδηλώσεις τις οποίες προετοιμάζετε.
Η ιστοσελίδα μας είναι το acguk.net, δηλαδή Association of Constantinople Greeks in the UK, και είναι ο κύριος κόμβος για την κοινότητά μας. Εκεί μπορείτε να εγγραφείτε στο ενημερωτικό μας δελτίο και να γίνετε μέλος, ανεξαρτήτως αν είστε βέρος Κωνσταντινουπολίτης. Αρκεί να μοιράζεστε την αγάπη μας για την Κωνσταντινούπολη και την ιστορία της.
Είμαστε επίσης ενεργοί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στο Facebook και στο Instagram, με τον ίδιο λογαριασμό acg_uk. Εκεί ανακοινώνουμε τις εκδηλώσεις μας και παρέχουμε περισσότερες πληροφορίες.
Στις 8 Δεκεμβρίου θα γιορτάσουμε τα 6α γενέθλιά μας. Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες μέσω της σελίδας μας στο Facebook ή στο Eventbrite.