To Ελληνικό Παρατηρητήριο μετατρέπεται σε Ερευνητικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Λονδίνου (LSE) — το Κέντρο Έρευνας για τη Σύγχρονη Ελλάδα και την Κύπρο.
Ξεκινάει τη λειτουργία του από αυτό το ακαδημαϊκό έτος και έρχεται σε μια περίοδο όπου Ελλάδα και Κύπρος αντιμετωπίζουν προκλήσεις και ευκαιρίες σε διεθνές επίπεδο, αποτελώντας μια σημαντική συμβολή στην προώθηση της διεπιστημονικής και τεκμηριωμένης έρευνας για τις δύο χώρες, με αφετηρία ένα πανεπιστήμιο παγκόσμιας εμβέλειας.
Αυτή η σημαντική αναβάθμιση λαμβάνει χώρα υπό τη νέα ηγεσία του Καθηγητή Βασίλη Μοναστηριώτη, που ανέλαβε το 2023 την Έδρα Σύγχρονων Ελληνικών Σπουδών “Ελευθέριος Βενιζέλος” στο LSE. Η λειτουργία του νέου Κέντρου δομείται γύρω από τρεις ευρείς επιστημονικούς άξονες:
- Πολιτική & Γεωπολιτική
- Οικονομία & Δημόσια Πολιτική
- Κοινωνία, Ταυτότητα & Δικαιώματα
Στόχος του είναι η προώθηση κορυφαίου επιπέδου ακαδημαϊκών ερευνών για τη σύγχρονη Ελλάδα και την Κύπρο στο χώρο των κοινωνικών επιστημών, αξιοποιώντας την τεχνογνωσία μιας μεγάλης ομάδας έμπειρων ακαδημαϊκών του LSE και εξωτερικών συνεργατών, καθώς και μέσω στρατηγικών συνεργασιών με ερευνητικά ιδρύματα και δημόσιους φορείς στην Ελλάδα και την Κύπρο.
Κατά την πρώτη φάση ανάπτυξής του, το νέο Κέντρο θα δώσει προτεραιότητα σε τρεις βασικές θεματικές περιοχές:
- φύλο και η θέση των γυναικών στην ελληνική/κυπριακή οικονομία και κοινωνία
- στρατηγικές ανάπτυξης και η μετάβαση προς την πράσινη οικονομία
- πολιτότητα, κοινωνική συμμετοχή και κράτος.
Αυτήν την περίοδο ξεκινά σειρά ερευνητικών έργων στο πλαίσιο αυτών των θεμάτων, συμπεριλαμβανομένων ερευνών για τα έμφυλα στερεότυπα και την αναπαράσταση των γυναικοκτονιών στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τις έμφυλες επαγγελματικές διακρίσεις, τη ζήτηση δεξιοτήτων και τις πρακτικές πρόσληψης, τις στρατηγικές επενδύσεις, τη λανθασμένη κατανομή κεφαλαίων και τα παραγωγικά κενά, την απανθρακοποίηση των βιομηχανιών υψηλής ενεργειακής κατανάλωσης, τις περιφερειακές ανισότητες και την πολιτική δυσαρέσκεια, την προσιτότητα στέγασης και άλλα.
Στο Κέντρο ενσωματώνεται επίσης η Ερευνητική Ομάδα του LSE για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη (LSEE), σηματοδοτώντας το σταθερό του ενδιαφέρον για την κατανόηση της ευρύτερης περιοχής, στην οποία ανήκουν η Ελλάδα και η Κύπρος.
Χτίζοντας πάνω στην πλούσια κληρονομιά του Ελληνικού Παρατηρητηρίου, το νέο Κέντρο θα συνεχίσει τις δραστηριότητές του για τη διάδοση της έρευνας, την ανταλλαγή ιδεών και την προώθηση νέων ερευνητών, συμπεριλαμβανομένου του Συμποσίου Διδακτορικών Φοιτητών, της σειράς σεμιναρίων του στο LSE, του προγράμματος δημοσίων διαλέξεων και εκδηλώσεων στο Λονδίνο, την Κύπρο και την Ελλάδα, των δημοσιεύσεων και της σειράς μελετών GreeSE, των προγραμμάτων χρηματοδότησης εξωτερικών ερευνών, και πολλών άλλων δραστηριοτήτων.
Το νέο κεφάλαιο στην ιστορία του Παρατηρητηρίου σηματοδοτείται με μια δημόσια διάλεξη από τον Καθηγητή Κώστα Αρκολάκη (Yale University), ο οποίος θα μιλήσει για τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που προσφέρουν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η μετάβαση προς μια καθαρότερη οικονομική ανάπτυξη — μία από τις πιο σημαντικές βιομηχανικές προκλήσεις της εποχής μας. Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί στο LSE, την Τετάρτη 9 Οκτωβρίου στις 6.30 μ.μ. και θα προβληθεί διαδικτυακά. Για περισσότερες πληροφορίες και για να παρακολουθήσετε την εκδήλωση, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του Ελληνικού Παρατηρητηρίου.
Ο πλήρης κατάλογος των μελών και ερευνητικών συνεργατών του Κέντρου Έρευνας για τη Σύγχρονη Ελλάδα και την Κύπρο (Hellenic Observatory Centre) είναι διαθέσιμος εδώ.
Σχετικά με το Ελληνικό Παρατηρητήριο του LSE
Το Ελληνικό Παρατηρητήριο ιδρύθηκε στο LSE το 1996, με τη δημιουργία της Έδρας Σύγχρονων Ελληνικών Σπουδών «Ελευθέριος Βενιζέλος», μέσα από τις συντονισμένες προσπάθειες μιας ομάδας ακαδημαϊκών του LSE αλλά και σημαντικών προσωπικοτήτων και θεσμών στην Ελλάδα, που μοιράζονταν ένα κοινό όραμα: να προωθήσουν τη μελέτη των πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών ζητημάτων της Ελλάδας και να ενισχύσουν την ανταλλαγή γνώσης και τον δημόσιο διάλογο σε διεθνές επίπεδο.
Το 2011 το Παρατηρητήριο επέκτεινε το ερευνητικό του πεδίο γεωγραφικά συμπεριλαμβάνοντας και την Κύπρο και ξεκινώντας μία σειρά από δραστηριότητας προώθησης της έρευνας για την Κύπρο, όπως το A.G. Leventis Research Innovation Programme on Cyprus.
Μέσα από την δράση του, το Ελληνικό Παρατηρητήριο έχει καθιερωθεί ως κορυφαίο διεθνές κέντρο έρευνας για την Ελλάδα και την Κύπρο, γνωστό για το ανεξάρτητο, ουσιαστικό και με σημαντικό αντίκτυπο έργο του σε θέματα πολιτικής και κοινωνίας.
Υπό την ηγεσία του Καθηγητή Κέβιν Φέδερστοουν που κατείχε την Έδρα Ελευθέριος Βενιζέλος για περίπου 20 χρόνια, το Παρατηρητήριο αναπτύχθηκε σημαντικά προσφέροντας σημαντικές συνεισφορές τόσο στην ακαδημαϊκή έρευνα όσο και στη δημόσια πολιτική. Μελέτες όπως αυτή για την λειτουργία του πρωθυπουργικού γραφείου και η μελέτη για τον κατώτατο μισθό αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα της έρευνας του Παρατηρητηρίου που επηρέασε τη λήψη αποφάσεων στην Ελλάδα.
Το Παρατηρητήριο έχει επίσης φιλοξενήσει εκατοντάδες εκδηλώσεις για την Ελλάδα και την Κύπρο, προάγοντας τον ανοιχτό διάλογο μεταξύ ακαδημαϊκών, πολιτικών φορέων και του ευρύτερου κοινού.
Χάρη στη διαρκή υποστήριξη σημαντικών θεσμικών και ιδιωτών δωρητών, το 2024 εξασφαλίστηκε πρόσθετη χρηματοδότηση στο LSE για τη μετατροπή του Παρατηρητηρίου σε Ερευνητικό Κέντρο, διασφαλίζοντας το μέλλον και την συνεχή ανάπτυξή του.
Το νέο Κέντρο είναι από τα λίγα ερευνητικά κέντρα στο LSE που εστιάζουν τις μελέτες του γεωγραφικά σε συγκεκριμένες χώρες και πιθανότατα το μόνο πανεπιστημιακό κέντρο παγκοσμίως, με έδρα εκτός Ελλάδας και Κύπρου, που ασχολείται αποκλειστικά με την πολιτική, κοινωνική και οικονομική μελέτη της σύγχρονης Ελλάδας και Κύπρου.
