Τα επίσημα καταγεγραμμένα νησιά σε όλο τον κόσμο ανέρχονται σε περίπου 900,000.
Κάποια από αυτά τα νησιά είναι… σταγόνες στον ωκεανό ενώ άλλα καταλαμβάνουν τεράστια έκταση. Η Αυστραλία είναι τυπικά ένα νησί επειδή δεν συνδέεται με κανένα άλλο τμήμα γης, αν και λόγω της τεράστιας έκτασης που διαθέτει συνήθως δεν συγκαταλέγεται στη λίστα των νησιών.
Από τις επτά ηπείρους, η Αυστραλία είναι η μικρότερη, με έκταση που φτάνει τα 2.969.976 τετραγωνικά μίλια ή 7.692.202 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Ωστόσο, αν θεωρηθεί νησί, είναι το μεγαλύτερο στον κόσμο.
Ακολουθούν τα δέκα μεγαλύτερα (εκτός της Αυστραλίας) νησιά παγκοσμίως:
1. Γροιλανδία (2.166.086 τετραγωνικά χιλιόμετρα)
Η Γροιλανδία είναι μέρος του Βασιλείου της Δανίας, ωστόσο διαθέτει αυξημένη αυτονομία με δική της κυβέρνηση. Το νησιωτικό αρκτικό αυτό νησί τοποθετείται γεωγραφικά στη Βόρεια Αμερική, ενώ πολιτιστικά, δημογραφικά και πολιτικά η Γροιλανδία είναι συνδεδεμένη με την Ευρώπη.
Είναι το μεγαλύτερο νησί της γης (αν θεωρήσουμε την Αυστραλία ήπειρο και δεν την προσμετρήσουμε στα νησιά).
Η Γροιλανδία βρίσκεται κατά το μεγαλύτερο μέρος στα βόρεια του Αρκτικού κύκλου και χωρίζεται από το Καναδικό Αρκτικό Αρχιπέλαγος στα δυτικά από το Στενό του Ντέιβις και τον Κόλπο του Μπάφιν, και από την Ισλανδία στα ανατολικά από τον Πορθμό της Δανίας. Τα 9/10 του εδάφους της είναι σκεπασμένα από ένα παχύ στρώμα πάγου, που έχει πάχος από 300 μέτρα στην περιφέρεια ως 3.000 μ. στο εσωτερικό.
Αποτελεί ένα συνεχόμενο οροπέδιο με πολλές κορυφές, από τις οποίες μερικές ξεπερνούν τα 2.000 μέτρα. Η ψηλότερη κορυφή των βουνών Γουότκιν, στο νοτιοανατολικό τμήμα, φτάνει τα 3.720 μ. και των βουνών Φόρελ, στο ανατολικό τμήμα, τα 3.385 μ.
Μόνο η νοτιοδυτική και νοτιοανατολική παραλιακή ζώνη δεν σκεπάζονται από πάγους. Είναι η μόνη ελεύθερη και κατοικημένη έκταση, γυμνή όμως, με πολλά βράχια, φιόρδ και νησάκια.
Φιόρδ σχηματίζονται σε όλες τις ακτές της. Πολλά από αυτά προχωρούν σε μεγάλο βάθος μέσα στην ξηρά.
2. Νέα Γουινέα (821.400 τετραγωνικά χιλιόμετρα)
Τη δεύτερη θέση της λίστας καταλαμβάνει η Νέα Γουινέα η οποία βρίσκεται στον Ειρηνικό Ωκεανό, βόρεια της Αυστραλίας.
Χάρη στην πυκνής βλάστησης που καλύπτει το μεγαλύτερο τμήμα του νησιού, η Νέα Γουινέα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα οικοσυστήματα του κόσμου, με τεράστια βιοποικιλότητα. Υπολογίζεται ότι εκεί ζει το 5-10% των ειδών του πλανήτη, πάρα πολλά από τα οποία είναι ενδημικά.
Σήμερα η Νέα Γουινέα είναι χωρισμένη σε δύο ίσα περίπου τμήματα: Τα δυτικό μισό ανήκει στο κράτος της Ινδονησίας και χωρίζεται στις επαρχίες Παπούα και Δυτική Παπούα, ενώ το ανατολικό μισό αποτελεί το ανεξάρτητο κράτος της Παπούας Νέας Γουινέας.
Το σχήμα της Νέας Γουινέας συχνά συγκρίνεται με το σχήμα του Πουλιού του παραδείσου, και αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα ονόματα για τα δύο άκρα του νησιού: η χερσόνησος Το κεφάλι του πουλιού βρίσκεται στα βορειοδυτικά (ή χερσόνησος Ντομπεράι), και η χερσόνησος Ουρά του πουλιού στα νοτιοανατολικά (επίσης γνωστή ως χερσόνησος της Παπούας).
3. Βόρνεο (748.168 τετραγωνικά χιλιόμετρα)
Το Βόρνεο (ινδονησιακά: Kalimantan, μαλαισιανά: Borneo) είναι το τρίτο μεγαλύτερο νησί στον κόσμο και το μεγαλύτερο νησί της Ασίας. Βρίσκεται βόρεια της Αυστραλίας, στη θαλάσσια περιοχή της Νοτιοανατολικής Ασίας.
Το νησί ανήκει διοικητικά σε τρεις χώρες: Μπρουνέι και Μαλαισία στον βορρά, και Ινδονησία στον νότο.
Περίπου το 73% της έκτασης του νησιού ανήκει στην Ινδονησία, το 26% στη Μαλαισία και το υπόλοιπο 1% της συνολικής έκτασης σχηματίζει το κράτος του Μπρουνέι. Το τοπωνύμιο του νησιού είναι Καλιμαντάν, αν και συχνά ως Καλιμαντάν αναφέρεται μόνο το τμήμα του νησιού που ανήκει στην Ινδονησία.
Το Βόρνεο περιλαμβάνει ένα από τα παλαιότερα τροπικά δάση στον κόσμο.
4. Μαδαγασκάρη (587.295 τετραγωνικά χιλιόμετρα)
Η Μαδαγασκάρη βρίσκεται απέναντι από τη νοτιοανατολική ακτή της Αφρικής δημιουργώντας με την ακτή της Μοζαμβίκης τον δίαυλο της Μαδαγασκάρης.
Η νησιωτική χώρα αποτελείται από το ομώνυμο νησί αλλά και από άλλα μικρότερα.
Μάλιστα παλαιότερα, η βλάστηση στο νησί ήταν εκτεταμένη, σε αντίθεση με σήμερα. Η εκδάσωση, οι δασικές πυρκαγιές, η μειωμένη παραγωγικότητα του εδάφους και η διάβρωση του εδάφους απειλούν σήμερα τη χλωρίδα στο νησί.
Δάση επικρατούν σήμερα σε υψόμετρο από 800 ως 1.500 μ. Τα νοτιοδυτικά εδάφη είναι πιο άγονα, με αγρωστώδη και μεγάλα μπαομπάμπ.
Αντίθετα, στις ψηλότερες περιοχές επικρατούν ξηρόφιλοι θάμνοι, όπως οι ρουβιίδες και οι ερεικίδες. Γνωστός είναι και ο φοίνικας ravanela madagascariensis, που λέγεται και «φοίνικας του ταξιδιώτη».
Πέρα από τη χλωρίδα, η χώρα έχει να παρουσιάσει αξιόλογη όσο και σπάνια πανίδα. Αξιοσημείωτο είναι ότι στο νησί ζουν πολλά ζώα που σχετίζονται περισσότερο με την ινδική χερσόνησο παρά με την Αφρική. Πολλά ζώα είναι ενδημικά, όπως ο απειλούμενος με εξαφάνιση προπίθηκος, λεμούριος, και τα πτηνά Epiornis, που εξαφανίστηκαν πριν από μερικούς αιώνες. Υπολογίζεται ότι το αυγό του Aepyornis maximus αν γινόταν ομελέτα θα έφτανε για να φάνε 150 άνθρωποι (Brown 1978). Σπάνια ζώα που απαντώνται είναι από τα φυτοφάγα ο αγριόχοιρος (του είδους Potamochoerus porcus) και τα σαρκοφάγα της οικογένειας των βιβεριδών (μοσχογαλές) που προκαλούν μεγάλες καταστροφές. Πίθηκοι δεν υπάρχουν στο νησί, αλλά αντικαθίστανται από τους λεμούριους. Αναφορικά με τα ερπετά, στο νησί διαβιούν 32 είδη χαμαιλέοντα, ενώ απουσιάζουν οχιές και σαύρες. Αξίζει να σημειωθεί και η ύπαρξη πολλών και σπάνιων ειδών ψαριών, όπως το απειλούμενο με εξαφάνιση Pachypanchax omalonotus.
5. Μπάφιν (507.451 τετραγωνικά χιλιόμετρα)
Η νήσος Μπάφιν ή Γη του Μπάφιν είναι το μεγαλύτερο νησί του Καναδά και 5ο μεγαλύτερο στη Γη. Ανήκει στο καναδικό έδαφος Νούναβουτ.
Η μεγαλύτερη πόλη του νησιού είναι το Ικαλούιτ, το οποίο είναι πρωτεύουσα του Νούναβουτ. Εξερευνήθηκε για πρώτη φορά από το Μάρτιν Φρόμπισερ το 1576-1578, και από τον Oυίλιαμ Μπάφιν το 1616.
Το νησί χωρίζεται από το ηπειρωτικό Κεμπέκ με τον πορθμό του Χάντσον. Στο νοτιοδυτικό άκρο του νησιού, το στενό Φίουρι και Χέκλα χωρίζει το νησί από τη χερσόνησο Μέλβιλ. Στα ανατολικά, πορθμός του Ντέιβις και ο κόλπος του Μπάφιν χωρίζουν το νησί από τη Γροιλανδία. Ο κόλπος Μπούθια και το Λάνκαστερ Σάουντ χωρίζουν τη γη του Μπάφιν από το υπόλοιπο αρχιπέλαγος.
